Лимфа ж?йесіні? ?ызметі не
Многое, что сегодня кажется само собой разумеющимся, не всегда таким было. Постепенное накопление знаний в какой бы то ни было области иногда являлось результатом специально спланированных, продуманных экспериментов, а иногда – просто случая или наблюдательности человека.
Как искали «млечный путь»? История открытия лимфатической системы
О наличии кровеносных сосудов у животных люди узнали давно. Несмотря на то, что впервые стройное и непротиворечивое объяснение системы кровообращения было сделано лишь в XVII веке, какое-то представление о ее роли появилось у человечества задолго до этого.
Уильям Гарвей против Клавдия Галена: как открывали систему кровообращения человека? Узнать здесь
Вместе с тем хватало и загадок. Древнегреческий врач Эразистрат, живший в III веке до н.э., подметил, что у коз, которых приносили в жертву, из каких-то сосудов течет не кровь, а белесая жидкость, напоминающая молоко.
Вначале эти белые сосуды называли «млечными путями». Крупнейший их них – так называемый грудной лимфатический проток. Примерно в середине XVI столетия итальянский анатом Бартоломео Евстахий впервые выделяет этот проток на трупе лошади. По-видимому, ученый и сам не осознал значения своего открытия, дав этой структуре название «белой грудной вены». Более мелкие лимфатические сосуды и капилляры прозрачны, поэтому в процессе обычного анатомического исследования увидеть их сложно.
Позднее другой исследователь, Гаспаре Азелли, устанавливает, что содержимое тогда еще непонятных науке сосудов формируется в кишечнике; лимфа накапливается в лимфатических узлах брыжейки и движется по сосудам в печень, т.е. представляет собой «белую кровь». Как и можно было ожидать, к этому открытию отнеслись с недоверием. Даже сам Гарвей уподоблял лимфатические сосуды венам.
С изобретением микроскопа ситуация в морфологических исследованиях разительным образом поменялась. В 40-х годах XVIII века немецкий анатом Иоганн Либеркюн обнаруживает начальные отделы лимфатического русла – капилляры – в ворсинках кишечника.
Что же известно об этой, когда-то загадочной части организма, сегодня?
Лимфатическая система в вопросах и ответах
Что такое лимфатическая система?
В процессе кровообращения артериальная кровь, проходя через ткани и органы, доставляет им кислород и питательные вещества. В свою очередь они “отдают” в кровь различные продукты обмена, которые уже в составе венозной крови уходят в сторону сердца.
Наряду с собственно кровеносными сосудами в различных частях тела (за некоторым исключением) обнаруживается так называемая лимфатическая система. Это часть сосудистой системы. Она состоит из лимфатических капилляров, мелких и крупных лимфатических сосудов, а также располагающихся по их ходу лимфатических узлов (лимфоузлов).
Лимфообразование: что это такое и как оно происходит?
Различные вещества, принесенные артериальной кровью, должны достичь своих “целей” – тканей и органов. Здесь, среди прочего, происходит фильтрация жидкости через стенку капилляров в межклеточное пространство и образование тканевой жидкости. Из нее клетки получают питательные вещества и сюда же выделяют продукты жизнедеятельности.
Далее тканевая жидкость попадает в лимфатические сосуды, узлы, обогащается лимфоцитами и превращается в лимфу. Также лимфой называют жидкость, циркулирующую в лимфатической системе.
Движется лимфа по лимфатическим сосудам в одном направлении – от периферии к центру. В этом ей помогают сокращения мышц, между которыми залегают лимфатические сосуды, а также имеющиеся в просвете сосудов клапаны.
Зачем нам лимфатические узлы? Что будет, если лимфатическая система даст сбой?
Воспалились миндалины? Попавшая в палец заноза вызвала нагноение? А какое отношение к этому имеют лимфатические узлы?
Как оказалось, самое непосредственное, и связано это с функциями лимфатической системы.
Когда в то или иное место в теле человека проникают болезнетворные микроорганизмы (бактерии, вирусы), через какое-то время они сами, части разрушенных ими клеток по лимфатическим сосудам попадают в лимфоузлы.
Здесь они обезвреживаются особыми клетками – макрофагами, захватывающими и “переваривающими” их.
Кроме того, в лимфоузлах образуются клетки иммунной системы – лимфоциты и плазматические клетки, синтезируются антитела.
Таким образом, лимфатические узлы – это своего рода “фильтр” на пути различных потенциально опасных микроорганизмов и веществ. Очищенная таким образом лимфа, двигаясь по всем более крупным лимфатическим сосудам, в конечном счете попадает в венозную систему, т.е. в кровь.
Легко представить, что при “поломке” фильтрующей, обезвреживающей функции лимфатической системы вся масса вредных веществ, патогенов будет напрямую попадать в кровь и уже беспрепятственно разноситься по всему организму.
Как почистить лимфатическую систему? Правда и вымыслы
Методы очистки лимфатической системы существуют. К ним, в частности, относятся лимфаферез, лимфосорбция.
При лимфаферезе из организма удаляется определенный объем лимфы с последующим восполнением потерянной жидкости.
Полученную лимфу также могут пропускать через специальные фильтры, которые задерживают токсические вещества, после чего возвращают ее обратно в организм путем внутривенного вливания. Также вводятся полезные и необходимые организму компоненты, “задержанные” фильтрами.
Эти методы используются, в частности, в токсикологии при повышенном содержании в организме токсических веществ – как образующихся при патологических процессах в нем самом, так и поступающих извне.
Важно:
для проведения такой очистки производится хирургическое вмешательство для доступа к грудному лимфатическому протоку, находящему в грудной полости, и введения в него катетера.
Метод используется только как вспомогательный в дополнении к другим методам удаления токсинов.
Имеющиеся в открытых информационных источниках методы очистки лимфатической системы народными средствами официальной медициной не комментируются.
Достаточно часто в рецептах для этой цели упоминается корень солодки. В частности, было показано, что солодку в принципе не рекомендуется использовать людям, имеющим повышенное артериальное давление.
По каким причинам повышается давление? Рассказывает врач-терапевт, кардиолог «Клиника Эксперт Воронеж» Калинина Ангелина Анатольевна
Что делать, если опухли лимфоузлы?
Здесь возможен только один ответ: сразу обращаться к врачу. Не следует терять время, размышляя о возможных “загрязнениях” лимфатической системы/узлов, способах их “очистки” и т.п.
Болезни лимфатической системы
Условно выделяют несколько групп заболеваний лимфосистемы.
Травмы. Как и другие органы и ткани, лимфатическая система может травмироваться при несчастных случаях, авариях, хирургических операциях и иных подобных ситуациях.
Пороки развития. Они включают недостаточное развитие лимфатических сосудов и узлов (гипоплазию), врожденное расширение лимфатических сосудов (лимфангиэктазию; также бывает и приобретенной), первичную облитерирующую лимфангиопатию, лимфангиоматоз и др.
Воспалительные заболевания. Сюда относятся лимфангиит (воспаление лимфатического сосуда), регионарный лимфаденит (воспаление лимфоузла/лимфоузлов).
Опухоли. Доброкачественные новообразования лимфатических сосудов называют лимфангиомами, а злокачественные – лимфангиосаркомами.
Опухоли лимфатических узлов обычно злокачественной природы. К ним относятся как новообразования, исходящие из ткани самого лимфатического узла, так и метастазы опухолей из других органов.
Какие симптомы должны стать поводом для обращения к врачу?
Общие: непривычная, нередко немотивированная общая слабость, недомогание; спонтанное снижение массы тела; ухудшение аппетита; повышение температуры тела, даже до небольших цифр; потливость.
Местные – со стороны лимфатических узлов: увеличение размеров; болезненность; уплотнение; уменьшение подвижности, “спаивание” их друг с другом; изменение кожи над “проблемным” лимфатическим узлом.
Имеет значение увеличение той или иной конечности в объеме, ее отек.
Обращаться к врачу следует при наличии даже одного проявления – например, при безболезненном увеличении лимфоузла.
Куда бежать?
Любые симптомы со стороны лимфатической системы требуют обязательной консультации медицинского специалиста. Какой же врач лечит болезни лимфатической системы?
Поскольку изначально неизвестно, какова причина изменений лимфоузлов у человека, целесообразно вначале обратиться к педиатру или терапевту (в зависимости от возраста пациента).
Записаться на прием к врачу-терапевту можно здесь
внимание: консультации доступны не во всех городах
Поскольку заболевания, при которых обнаруживаются проявления со стороны лимфоузлов, различны по своей природе, могут быть назначены дополнительные исследования, а также консультации смежных специалистов. Вас могут направить к инфекционисту, фтизиатру, онкологу, гематологу, хирургу.
Для уточнения диагноза могут использовать такие методы, как УЗИ, КТ, МРТ и др.; пункция, биопсия, а также удаление лимфатического узла для последующего микроскопического исследования; лимфография.
Возможно, вас заинтересуют:
Можно ли почистить печень?
Вегетарианство: за и против
Источник
Қандай қате таптыңыз?
тақырыпта грамматикалық қате бар
тақырып жұмысқа сәйкес емес
жұмыста өте көп граматикалық қателер бар
жұмыстың сапасы нашар
Рақмет!
Лимфа (лат. lympha — жартылай мөлдір сарғыш түсті сұйықтық, ол ұлпа сұйықтығынан бөліп шығарылады. Лимфа жасушааралық кеңістікте басталады да лимфа тамырлары бойынша ағады. Құрамына қарай лимфа қан плазмасына ұқсас болады, бірақ онда белоктар аз болады. Лимфа тамырлары бір-бірімен қосылып екі үлкен лимфа тармағын құрайды, олар үлкен венларға құйылады.
Лимфа — кұрамында бірсыпыра белок пен торша бар, жабысқак, түссіз сұйықтық. Лимфа жүйесінен қанға көкрек өзегі арқылы келіп түседі. Лимфа лимфоциттердің қайта айналы- мына, біріншілік және екіншілік иммундық жауаптардың дамуына қатысады.
Лимфа (латынша lympha – таза су, ылғал) – адамның лимфа тамырлары мен лимфа түйіндерінде болатын сұйық дәнекер ұлпа немесе сарғылт түсті мөлдір сұйықтық. Лимфа – ағзаның ішкі ортасы, ұлпа сүйықтығынан түзіледі. Тұз құрамы жағынан қан сарысуына ұқсас. Лимфаның химиялық құрамы: 95% су, 1-2% нәруыз; 0,1% глюкоза; 0,9% минералды түздар. Адам денесінде бір тәулікте шамамен 2-4 л лимфа түзіледі. Қан сарысуына қарағанда нәруыздары 3-4 есе аздау, тұтқырлығы да төмендеу. Лимфаның құрамында фибриноген нәруызы болады. Сондықтан оның баяу болса да ұйығыштық қасиеті бар. Лимфа қан сияқты үздіксіз қозғалыста болады. Лимфада болатын лейкоциттерді – лимфоциттер деп атайды. Лимфоцит – лейкоциттің бауырда түзілетін түйіршіксіз түрі. Адамның барлық лейкоциттерінің 18-30%-ын құрайды. Лимфоциттер – ұсақ, диаметрі 8-10 мкм. Лимфа сыртқы және ішкі әсерлерге өте сезімтал. Рентген сәулесінің әсерінен лимфоциттер тез жойылады. Егер ағзаға қалқанша бездің гормонын жіберсе, лимфоциттердің саны көбейеді.
Лимфа жуйесі – жүрек-қантамырлар жүйесінің бір бөлігі. Лимфа жүйесі арқылы ұлпалардан қантамырларға су, нәруыз, май, зат алмасу өнімдері қайта өтеді. Бұл жүйемен мөлдір, түссіз сұйыктық – лимфа ағады. Лимфа қанға ұксас болғанмен құрамында нәруыз өте аз және онда эритроциттер болмайды. Лимфа тамырларының қантамырлардан айырмашылығы – лимфа тамырларымен сұйыктық тек бір бағыт бойынша жүрекке қарай ағады. Лимфа жүйесінде артерияларға ұксас тамырлар болмайды, тек лимфа қылтамырлары болады. Лимфа қылтамырларының қантамыр қылтамырларынан айырмашылығы — лимфа қылтамырларының бір ұшы тұйык. Олар ұлпа жасушаларының арасынан басталады. Қылтамырлар қантамырларына қарағанда лимфалық қылтамырлардың қабырғасы өте жұқа. Қантамыр қылтамырларының екі ұшы да ашық. Лимфа қылтамырлары ми, жұлын, шеміршек, қағанақ, көз бұршағынан басқа мүшелердің бәрін торлап жатады.
Лимфа тамырлары
Лимфа қылтамырлары лимфа тамырларына бірігеді, оның ішкі бетінде қақпақшалары бар. Ол қақпақшалар лимфа сұйықтығының бір бағытка (жүрекке) қарай ағуын қамтамасыз етеді. Екі ірі лимфа тамырлары жүректің қасындағы үлкен қанайналу шеңберінің ірі вена қантамырларына қосылады. Лимфа сұйықтығы вена канымен араласып, жүректің оң жақ жүрекшесіне құйылады.
Лимфа түйіндері
Лимфа түйіндері лимфа тамырларының қосылған жерінде жасушалардың жинақталуынан түзіледі. Олар қантамырлардың айналасында орналасады. Лимфа түйіндерінің пішіні – домалақ, сопақша, үрмебұршақ тәрізді (иммунды жүйені естеріңе түсіріңдер). Лимфа түйіндерінің бір жағы ішке қарай кіріңкі, ойыстау болады. Осы ойыстау жерінде артерия қантамырлары мен жүйкелер орналасқан. Лимфа түйіндерінің сыртын дәнекер ұлпасынан түзілген тығыз қаптама қаптайды. Лимфа түйіндерінің орналаскан жері: қолтық, шап, мойын, құрсақ қуысы, шынтақ пен тізенің бүгілісі, астыңғы жақсүйeк және т. б. Кейде лимфа түйіндері жиналған бактериялардың әсерінен қабынып, ісіп кетеді. Мысалы, баспамен ауырғанда мойындағы түйіндер іседі (без шошиды). Лимфа түйіндері қан түзілу үдерісіне, ағзаның қорғаныш реакциясына қатысып, лимфа ағынын реттейді. Лимфа түйіндері әр түрлі жұқпалы ауруларды туғызатын бактерияларды қанға жібермей, жояды. Олардың уларын зиянсыз етеді. Лимфа түйіндерінде қарсыдене деп аталатын ерекше жасушалар түзіледі. Ірі лимфа тамырларын лимфа өзектері деп атайды. Ең ірі кеуде лимфа өзегі құрсақ қуысында орналасқан. Оған аяқтан, жамбас және құрсақ қуыстарынан лимфа сұйыктығы жиналады. Кеуде лимфа өзегі мойын тұсында орналасқан. Ол сол жақтағы қолтықасты вена тамырларына келіп қосылады. Сонымен, лимфа жүйесіне – лимфа қылтамырлары, лимфа тамырлары, лимфа түйіндері және лимфа өзектері жатады.
Лимфа жуйесінің қызметі:
Ұлпа сұйықтығының қанайналым жүйесіне қосылуына көмектеседі.
Лейкоциттер түзеді.
Ағзаға түскен бөгде денелер мен бактерияларды ұстап, биологиялық сүзгі қызметін атқарады.
Аш ішек бүрлеріндегі майларды сіңіруге қатысады.
Лимфаның ағуы
Адамда лимфаның қозғалуына 3 жағдай әсер етеді:
Лимфа тамырларына жақын орналасқан қаңка бұлшықеттерінің жиырылуына байланысты.
Кеуде қуысының тынысалу қозғалыстарының әсерінен.
Ішек … жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Источник
1
2
Жоспар: 1.Лимфа ж ү йесі туралы жалпы т ү сінік. 2.Лимфа капиллярларыны ң құ рылысы мен қ ызметі. 3.Ішкі ж ә не сырт қ ы лимфа тамырлары. 4.Лимфа тамырлары мен тарма қ тарыны ң топографиясы. 5.Лимфа бездері. 6.Денені ң ә р б ө лігіндегі лимфа тамырлары. 7.К ө кбауыр құ рылысы мен қ ызметі.
3
Лимфа организмде қан плазмасының ұлпа аралық кеңістікке сүзіліп, одан өрі лимфа жүйесіне жиналуы нәтижесінде пайда болатын түссіз, сілтілі реакциялы (рН 7,4-9,0) сүйық. Ол ұлпа сүйығының лимфа капиллярына өтуінің нәтижесінде пайда болады. Лимфа организмнің шын мәніндегі ішкі ортасын қанмен байланыстырады. Лимфаньщ негізгі қызметі белоктарды ұлпа аралық қуыстан қайтару. Ол организмде суды таратуда, сүт түзуде, ас қорытуда, зат алмасу процестерінде маңызды рөл атқарады. Лимфа мөлдір, сарғыш түсті сұйық. Оның құрамында белоктар және белокқа жатпайтын азотты қосылыстар, глюкоза, минералды заттар, гормондар, ферменттер, дәрмеңдәрілер және антиденелер кездеседі. Құрамы жағынан лимфа белоктары плазма белоктарына ұқсас, бірақ олардың мөлшері өте аз (1-2 пайыз). Белоктар мөлшершің аз болуымен байланысты лимфаның тұтқырлығы мен тығыздығы плазмамен салыстырғанда төменірек. Лимфа құрамында хлоридтер мен бикарбонаттар мөлшері көбірек. Оның әрекетшіл ортасы сілтілік, сутектік көрсеткіші қан плазмасы көрсеткішінен жоғары. Лимфада эритроциттер мен тромбоциттер болмайды, лимфоциттер кездеседі. Фибриногеннің болуымен байланысты лимфаға құю қасиеті тән. Дегенмен, әр түрлі мүшелерден ағып шыққан лимфа құрамы олардың физиологиялық күйіне байланысты өзгеріп отырады.
4
Лимфа капиллярлары Лимфа тамырлары мен бездері О ң бел а ғ ымы сО бел а ғ ымы Ішек а ғ ымы О ң жа қ ж ү рекаралы қ а ғ ым О ң жа қ мойын а ғ ымы О ң жа қ б ұғ анаасты а ғ ым сОл жа қ ж ү рекаралы қ а ғ ым сОл жа қ б ұғ анаасты а ғ ым сОл жа қ мойын а ғ ымы Кеуде а ғ ымы О ң жа қ лимфа а ғ ымы Сол жа қ венозды қ б ұ рыш О ң жа қ венозды қ б ұ рыш Жо ғ ар ғ ы Қ уыс вена О ң ж ү рекше
5
Лимфа айналымы Лимфа тамырлары веналармен қ атарласа орналасып, б ү кіл денеге тарма қ талады да, ұ лпалардан қ ан ғ а суды ң, онда еріген кристаллоидтарды ң, коллоидты еріті ң ділерді ң оралуын қ амтамасыз етеді. Б ұ л ж ү йе лимфа капиллярлары торынан, а ғ залы қ майда тамырлар шума ғ ынан, арнаулы қ а қ па қ шалармен жабды қ тал ғ ан ұ са қ лимфа тамырларынан, жеке м ү шелерден лимфаны негізгі лимфа ба ғ андарына құ ятын ірі лимфа тамырларынан, лимфа т ү йі ң дерінен ж ө не денені ң басты лимфа ө зектерінен құ рыл ғ ан. Лимфа капиллярлары құ рылысы жа ғ ынан қ ан капиллярларына ұқ сас. Оларды ң эндотелий таба қ шаларынан т ү зілген ж ұқ а қ абыр ғ алары ұ лпа аралы қ қ уыстарды астарлай орналасады. Лимфа каипллярлары анастомоздар ар қ ылы жал ғ асатын каналдар торабын құ рып, біртіндеп лимфа тамырларына айналады. Б ұ л тамырларды ң арасында веналардагы т ә різді қ а қ па қ шалар орналасады. Лимфа тамырларыны ң ө те ж ұқ а қ абыр ғ асы д ә некер ұ лпалар мен біры ңғ ай салалы ет талшы қ тарынан құ рал ғ ан. Оларды ң ішкі қ абы ғ ы бір қ абат эндотелий жасушаларынан т ү зілген. Ірі лимфа тамырлары қ ан тамырлары сия қ ты сезімтал ж ә не қ оз ғ а ғ ыш нерв талшы қ тарымен ж ү йкеленеді.
6
1 -бел лимфа а ғ ымы; 2 -сырт қ ы мы қ ын лимфа а ғ ымы; 3 -ішкі мы қ ын лимфа бездері; 4 -беткейдегі шат лимфа тамырлары мен бездері 5 – беткейдегі шат лимфа тамырлары мен бездері Жамбасты ң лимфа тамырлары мен бездері
7
Ая қ ты ң лимфа бездері: -Медиал топта ғ ы- ая қ басыны ң, балтыр мен санны ң ішкі бетінен л.ж. шат лимфа бездеріне құ яды -Латераль ж ә не арт қ ы топта ғ ы лимфа бездері- ая қ басыны ң, балтыр мен санны ң сырт қ ы бетінен л.ж. шат лимфа бездеріне құ яды, одан шатты ң тере ң дегі лимфа бездеріне қ осылып, одан сырт қ ы ж ә не ішкі мы қ ын лимфа бездеріне барады Жамбасты ң лимфа бездері- тамырлары ішкі ж ә не сырт қ ы болып б ө лінеді. Сырт қ ы лимфа бездері лимфаны жамбасты ң қ абыр ғ аларынан жинаса, ішкі лимфа бездері қ уы қ, жатыр, қ ынап, тік ішектен лимфаны жинайды. Ішкі ж ә не сырт қ ы лимфа бездері жалпы мы қ ын лимфа бездеріне қ осылып, одан бел лимфа бездеріне құ яды. Қ олды ң лимфа тамырлары мен бездері беткейдегі ж ә не тере ң дегі лимфа болып б ө лінеді. Оларды ң барлы ғ ы медиал шынта қ ж ә не қ олды ң димфа бездеріне жиналады.
8
1 басты ң лимфа тамырлары; 2 ш ү йде б ө лігіндегі лимфа бездері; 3 құ ла қ ма ң ы лимфа бездері; 4 емізікше лимфа бездері ; 5 т ө менгі жа қ асты лимфа бездері; 6 иек асты лимфа бездері; 7 тере ң дегі мойынны ң лимфа бездері; 8 мойынны ң беткейдегі лимфа бездері; 9 мойынт ұ ры қ сабауы; 10 қ олты қ асты лимфа бездері; 11 орталы қ лимфа бездері; 12 с ү т бездеріні ң лимфа а ғ ымы Бас пен мойынны ң лимфа тамырлары мен бездері
9
Бас пен мойынның лимфа бездері мен тамырлары: -Бастың тамырлары беткейдегі және тереңдегі болып бөлінеді. Беткейдегіге желке және емізікше лимфа безедрі кіреді. Бастың тереңдегі лимфа бездеріне құлақ маңы, иек асты, төменгі жақ асты бездері кіреді. -Мойынның лимфа бездері алдыңғы және латераль болып бөлінеді. Моыйннйң алдыңғы лимфа бездері мойынтұрық венаны бойлап орналасқан. Алдыңғы тереңдегі лимфа бездері аттас мүшеден лимфаны жинайды. Олар көмекей алды, қалқанша, кеңірдек лимфа бездері кіреді. Мойынның тереңдегі латераль лимфа бездеріне бұғана үсті, бұғана асты, жұтқыншақ асты лимфа бездері кіреді. Мойынның тереңдегі лимфа тамырлары мойынтұрық лимфа сабауын пайда етеді. Іштің лимфа тамырлары мен бездері: ішкі және сыртқы болып бөлінеді. Сыртқы лимфа бездері бел аймағында орналасып, бел лимфа ағымынан оң және сол жақ лимфа сабауы п.б. Бас пен мойынның лимфа бездері мен тамырлары: -Бастың тамырлары беткейдегі және тереңдегі болып бөлінеді. Беткейдегіге желке және емізікше лимфа безедрі кіреді. Бастың тереңдегі лимфа бездеріне құлақ маңы, иек асты, төменгі жақ асты бездері кіреді. -Мойынның лимфа бездері алдыңғы және латераль болып бөлінеді. Моыйннйң алдыңғы лимфа бездері мойынтұрық венаны бойлап орналасқан. Алдыңғы тереңдегі лимфа бездері аттас мүшеден лимфаны жинайды. Олар көмекей алды, қалқанша, кеңірдек лимфа бездері кіреді. Мойынның тереңдегі латераль лимфа бездеріне бұғана үсті, бұғана асты, жұтқыншақ асты лимфа бездері кіреді. Мойынның тереңдегі лимфа тамырлары мойынтұрық лимфа сабауын пайда етеді. Іштің лимфа тамырлары мен бездері: ішкі және сыртқы болып бөлінеді. Сыртқы лимфа бездері бел аймағында орналасып, бел лимфа ағымынан оң және сол жақ лимфа сабауы п.б.
10
1 алып келуші лимфа тамыры; 2 алып қ ашушы лимфа тамырлары; 3 қ ыртысты зат; 4 артерия; 5 вена; 6 капсула; 7 ми вещество; 8 ворота лимфатического узла; 9 трабекулалар; 10 паракортикальды айма қ ; 11 аралы қ ми синусы; 12 аралы қ қ ыртысты синус; 13 лимфа безі Лимфа безіні ң құ рылысы
11
1 арт қ ы ұ шы; 2 жо ғ ар ғ ы шеті; 3 қ а қ пасы; 4 артерия; 5 вена; 6 т ө менгі шеті; 7 алды ңғ ы ұ шы К ө кбауыр
12
С ұ ра қ тар: 1.Лимфа ж ү йесі деген не? 2.Лимфа ж ү йесіні ң қ ызметі? 3.Лимфа ж ү йесі қ айдан басталады? 4.Ірі лимфа тамырлары қ алай аталады? 5.Лимфа а ғ ымдары қ айда құ яды? 6.Лимфа бездері деген не? 7.Лимфа бездеріні ң қ ызметі? 8.Денені ң ә р б ө лігіндегі лимфа бездеріні ң аталуы? 9.Бас пен мойынны ң лимфа бездері? 10.К ө кбауырды ң орналасуы?
13
Пайдаланыл ғ ан ә дебиеттер: Негізгі ә дебиеттер: 1. Л.Ф. Гаврилов, В.Г. Татаринов «Анатомия», стр Р.П. Самусев, Ю.М. Селин «Анатомия», стр В.Я. Липченко «Атлас нормальной анатомии человека» Қ осымша ә дебиеттер: 1. М.Г. Привес, Н.К. Лысенко «Анатомия человека», стр Р.Д. Синельников «Атлас анатомии человека», том 2
Источник